Hướng dẫn chi tiết cách lắp đặt và đi đường ống thoát nước mưa gia đình

Bạn đang muốn tự lắp đặt ống thoát nước mưa cho ngôi nhà của mình? Việc này không chỉ giúp bạn tiết kiệm chi phí mà còn cho phép bạn kiểm soát chất lượng và đảm bảo hiệu suất của hệ thống. Tuy nhiên, quy trình lắp đặt ống thoát nước mưa có thể gây khó khăn nếu bạn không biết cách thực hiện đúng cách. Chính vì vậy, chúng tôi đã chuẩn bị một hướng dẫn chi tiết về cách lắp đặt ống thoát nước mưa, từ việc chuẩn bị công cụ và vật liệu cho đến các bước điểm quan trọng trong quá trình lắp đặt. Hãy cùng tìm hiểu để bạn có thể thực hiện công việc một cách dễ dàng và hiệu quả.

Như tên gọi đã cho thấy, hệ thống đường ống thoát nước mưa đóng vai trò quan trọng trong quá trình xây dựng. Nó bao gồm các thành phần như đường ống, ống thoát, mái thu nước, hệ thống hố ga và những phần khác, nhằm đảm bảo việc thu gom và thoát nước mưa một cách hiệu quả.

Hệ thống ống thoát nước mưa đảm bảo thu hết lượng nước mưa phát sinh và đảm bảo các yêu cầu kỹ thuật về lưu lượng. Nó có chức năng vận chuyển đủ khối lượng nước và xử lý lưu lượng nước thoát do mưa trong các thời điểm lượng mưa tăng đột ngột.

Với vai trò quan trọng này, lắp đặt hệ thống thoát nước mưa đúng cách là điều cần thiết để đảm bảo sự an toàn và bền vững của ngôi nhà và môi trường xung quanh.

Nguyên tắc thiết kế lắp đặt ống thoát nước mưa trên mái

Khi thiết kế và lắp đặt hệ thống ống thoát nước mưa trên mái, chúng ta tuân theo các nguyên tắc sau:

• Bố trí đường ống thoát nước mưa sao cho ngắn nhất: Hệ thống được thiết kế để đường ống thoát nước mưa có độ dài ngắn nhất có thể. Điều này giúp giảm sự mất mát nước và đảm bảo hiệu quả trong việc thu gom và xử lý nước mưa.
• Độ dốc đảm bảo thoát nước mưa nhanh chóng nhất: Đường ống thoát nước mưa cần được lắp đặt với độ dốc đủ để đảm bảo nước mưa có thể thoát đi nhanh chóng và không gây tắc nghẽn. Điều này giúp tránh tình trạng nước đọng và ngăn chặn sự tích tụ của nước mưa trên mái.
• Đường kính ống thoát nước mưa phải đảm bảo duy trì tình trạng thoát nước trong thời điểm mưa to nhất: Đường kính của ống thoát nước mưa được chọn sao cho phù hợp với lưu lượng nước mưa trong các thời điểm mưa to nhất. Điều này đảm bảo hệ thống ống thoát nước mưa có khả năng xử lý và thoát nước một cách hiệu quả, tránh tình trạng tràn trề và gây hư hỏng cho ngôi nhà và môi trường xung quanh.

Vai trò của lắp đặt ống thoát nước mưa là gì?

Lắp đặt hệ thống ống thoát nước mưa trên mái nhà đóng vai trò quan trọng trong nhiều khía cạnh như sau:

1. Đảm bảo thoát nước mưa một cách hiệu quả: Hệ thống ống thoát nước mưa đảm bảo toàn bộ lượng nước mưa phát sinh không tích tụ trên mái, không thấm ngược vào nhà và không gây hiện tượng trào ngược. Việc thoát nước mưa đúng cách giúp tránh tình trạng ẩm mốc, bảo vệ kết cấu và duy trì thẩm mỹ của công trình.
2. Ngăn ngừa sự phát triển của vi sinh vật gây hại: Nếu hệ thống thoát nước mưa không hoạt động tốt hoặc không duy trì khả năng thoát nước, dễ dàng tạo điều kiện cho vi sinh vật gây hại như ruồi, muỗi, vi khuẩn và nấm mốc phát triển. Việc thiết kế hệ thống thoát nước mưa hợp lý giúp ngăn chặn sự phát sinh và lưu trữ của các loại vi sinh vật này.
3. Tận dụng không gian lân cận: Thiết kế một hệ thống thoát nước mưa hợp lý cũng đóng góp vào việc tận dụng các không gian lân cận của ngôi nhà. Các không gian như phòng giải trí, phòng ngủ và phòng làm việc có thể được bố trí một cách tối ưu khi hệ thống thoát nước mưa được lắp đặt một cách chính xác và hiệu quả.

Các tiêu chuẩn thiết kế lắp đặt ống thoát nước mưa

Trong quá trình thi công và thiết kế hệ thống ống thoát nước mưa, cần tuân thủ đúng các tiêu chuẩn sau về kích thước, đường kính, độ chôn sâu, độ dốc và các yếu tố chi tiết khác:

Kích thước và đường kính ống thoát nước mưa

Kích thước ống nước mưa xả ngang

Kích thước ống nước mưa xả đứng

Độ sâu chôn ống thoát nước mưa

Đối với hệ thống ống thoát nước mưa âm tường, độ sâu chôn sâu dao động từ 10 đến 20 cm. Trong khi đó, đối với hệ thống được đặt sâu dưới lòng đất, độ sâu chôn sâu dao động từ 50 cm đến 1m. Cần tránh để đường ống nằm quá sau dưới hố ga và cách mực nước thải ít nhất 20 cm.

Công thức tính ống thoát nước mưa

Lưu lượng thoát nước mưa trên mái được tính toán theo công thức sau: Q = K.F.q^5/10000 (l/s)

Trong đó: F = Fmái + 0.3Ftường F: diện tích thu nước (m2) Fmái: diện tích hình chiếu của mái Ftường: diện tích tường đứng tiếp xúc với mái hoặc cao trên mái (m2) K: hệ số lấy bằng 2 Q5: cường độ l/s.ha tính cho địa phương có thời gian mưa 5 phút và chu kỳ vượt quá cường độ tính toán bằng 1 năm (p=1), tra trong phụ lục TCVN 4474 : 1987

Số lượng ống đứng thu nước mưa cần thiết được tính toán theo công thức: nôđ ≥ Q/qôđ

Trong đó: Q: lưu lượng tính toán nước mưa trên mái (l/s) qôđ: lưu lượng tính toán của 1 ống đứng thu nước mưa, lấy theo bảng 9 TCVN 4474 : 1987

Để chọn đường kính ống thoát nước ngang (nối chân các ống đứng), cần đảm bảo độ đầy ≤ 0.8. Dưới đây là ví dụ về việc lựa chọn đường kính ống thoát nước dựa trên diện tích mái:

• Ống có đường kính 49 mm có thể thoát nước cho diện tích mái 40m2.
• Ống có đường kính 60 mm có thể thoát nước cho diện tích mái 50 – 70m2.
• Ống có đường kính 90 mm có thể thoát nước cho diện tích mái 70 – 100m2.
• Ống có đường kính 110 mm có thể thoát nước cho diện tích 100 – 150m2.
• Ống có đường kính 125 mm có thể thoát nước cho diện tích 150 – 200m2.
• Ống có đường kính 140 mm có thể thoát nước cho diện tích 200 – 300m2.

Cách lắp đặt ống thoát nước mưa

Hệ thống ống thoát nước mưa thường được lắp đặt theo phương thẳng đứng và quá trình lắp đặt cần phải tuân thủ các tiêu chuẩn sau:

• Độ dốc tối thiểu là 45 độ.
• Với diện tích sân thượng hoặc sàn mái dài trên 100m2, cần lắp đặt 6 ống thoát, bao gồm 4 vị trí cho 4 góc và 2 vị trí ở giữa.
• Đối với sân thượng hoặc sàn mái, cần lắp đặt sê nô, đó là bộ phận máng nước thiết kế theo hình chữ U, thường làm bằng nhựa cao cấp hoặc tôn mạ kẽm với độ dốc tương đương 0,5%.
• Đầu lỗ thoát nước mưa cần được lắp đặt quả cầu chắn rác hoặc phẽo lọc rác, nhằm ngăn chặn rác thải, lá cây và các vật dụng lạ tràn xuống và gây tắc nghẽn hệ thống ống dẫn nước.
• Xung quanh kết nối ống thoát nước mưa cần sử dụng keo chống thấm chất lượng cao và trám trít cẩn thận, tránh tình trạng thấm nước từ sàn mái xuống tường nhà.
• Trong quá trình lắp đặt, tránh sử dụng quá nhiều co lơ, cút nối và tuân thủ đúng bản vẽ và yêu cầu thiết kế. Nếu không có kiến thức chuyên môn, nên tìm sự tư vấn từ kỹ thuật viên.

Các yêu cầu khi lắp đặt ống thoát nước mưa

Hệ thống ống thoát nước mưa thường được thiết kế theo hướng thẳng đứng, do đó, bạn cần chú ý đến một số tiêu chuẩn sau:

• Với diện tích sân thượng: Đối với sân thượng có mái dài hơn 100m2, cần lắp đặt 6 ống thoát nước, bao gồm 4 vị trí cho 4 góc và 2 vị trí ở giữa.
• Mỗi hệ thống thoát nước mưa cần được lắp đặt sê nô: Sê nô là bộ phận máng nước được thiết kế theo hình chữ U. Thường được làm bằng nhựa, tôn hoặc kẽm, kích thước và độ dài phù hợp với mái với độ nghiêng 0,2%.
• Trang bị phễu thu nước mưa cho đầu lỗ thoát: Đầu lỗ thoát cần được trang bị phễu thu nước mưa có cầu chắn rác, nhằm tránh tình trạng rác thải từ lá cây, vật dụng lạ hoặc con vật rơi vào đường ống gây tắc nghẽn.
• Sử dụng keo chống thấm: Khi lắp đặt ống thoát nước mưa, cần sử dụng keo chống thấm chất lượng cao xung quanh cổ ống để tránh tình trạng nước mưa thấm vào sàn.

Kinh nghiệm thiết kế hệ thống thoát nước mưa cho nhà ở dân dụng

Dựa trên kinh nghiệm nhiều năm trong ngành của Trung tâm kinh doanh và tư vấn Môi trường, chúng tôi muốn cung cấp một số quy tắc chung để lựa chọn ống thoát nước mưa một cách hợp lý cho khách hàng, mà không cần tính toán cụ thể theo công thức trên. Đối với nhà ở thông thường có diện tích sàn 100m2, ta có thể bố trí 4 ống đường kính Ø60. Còn với các công trình lớn, ta có thể sử dụng ống đường kính Ø90 và số lượng ống phụ thuộc vào tình huống cụ thể.

Tính toán và thiết kế hệ thống thoát nước mưa

Đối với nhà mái bằng, việc thoát nước mưa một cách hiệu quả là rất quan trọng để hạn chế nước thấm vào bê tông, đảm bảo tính bền vững của cấu trúc và vẻ đẹp của công trình. Điều quan trọng nhất trong thiết kế hệ thống thoát nước mưa chính là tính toán và xác định độ dốc tối ưu để nước thoát đi một cách tốt nhất và hiệu quả nhất.

Độ dốc tối ưu để thoát nước

Để đảm bảo khả năng thoát nước tốt nhất, độ dốc yêu cầu từ 2% đến 5%. Đối với nhà mái bằng thông thường, độ dốc thoát nước có thể xác định bằng hai cách như sau:

• Đối với cấu trúc chịu lực nghiêng, tức là nhà mái bằng nhưng đã được thiết kế với độ dốc, ta cần thực hiện các biện pháp gia cố lớn để điều chỉnh độ dốc sao cho đạt yêu cầu. Nếu độ dốc chưa đủ, ta cần đúc và lắp các tấm panel để đạt độ dốc từ 2% đến 5%.
• Đối với cấu trúc chịu lực nằm ngang, ta cần thêm một lớp điều chỉnh độ dốc phía trên để tạo độ dốc yêu cầu từ 2% đến 5%.

Cách bố trí hệ thống thoát nước mưa

Trong phần này, bộ phận quan trọng nhất là sê nô mái, được thiết kế dưới viền mái để nước mưa chảy trực tiếp vào sê nô và từ đó chảy vào phễu thu. Trong trường hợp này, yêu cầu độ dốc là từ 1% đến 2%. Sau đó, nước có thể chảy xuống đất hoặc thoát ra đường cống chung.

Trong thiết kế các công trình dân dụng và công nghiệp, đường ống thoát nước mưa có thể được bố trí bên trong hoặc bên ngoài tùy thuộc vào sự thuận tiện và tiết kiệm diện tích. Đối với các công trình thấp và lượng mưa nhỏ, nước có thể tự do chảy mà không cần sử dụng máng. Còn đối với các công trình cao hơn, cần có máng dẫn nước trực tiếp xuống đất hoặc hệ thống cống chung.

Hiện nay, trong một số công trình dân dụng, để tăng tính thẩm mỹ, người ta thường sử dụng phương pháp thoát nước mưa bên trong, tức là nước mưa được đưa vào hệ thống âm tường và âm sàn, sau đó chảy vào cống chung. Mặc dù hệ thống này có tính thẩm mỹ cao, nhưng cũng dễ gặp sự cố và khó khắc phục khi có sự cố xảy ra.